• Czym jest afazja?

        •  

          Afazję powoduje uszkodzenie mózgu tzw. udar lub krwotok mózgowy, zwany wylewem. Przyczyną może też być guz mózgu, uciskający ośrodek mowy lub uraz mózgu (czaszki) spowodowany wypadkiem (np. samochodowym).

          Każdy człowiek używa języka. Mówienie czy też rozumienie mowy,  znalezienie właściwego słowa, czytanie, pisanie oraz gestykulowanie  są jego częścią. Jeżeli, jako rezultat urazu mózgu, jeden lub więcej z  komponentów języka przestanie funkcjonować prawidłowo, jest to zwane afazją.

           Afazja- A (=nie) fazja (=mówienie) znaczy właśnie, że ktoś nie jest  zdolny do powiedzenia tego co chce. Osoba ta nie jest już więcej w stanie prawidłowo używać języka.

          Poza afazją, u osoby tej może wystąpić paraliż i/lub problemy, które dotyczą:

          • świadomości własnych akcji
          • obserwacji otoczenia
          • koncentracji, podejmowania inicjatyw, i pamięci.

          Wiele z tych osób traci zdolność do wykonywania dwóch rzeczy naraz.

          Co to znaczy mieć afazję?

          Osoby cierpiące na afazję borykają się w sposób dla siebie tylko właściwy z codziennymi problemami z komunikacją. Nie ma dwóch osób z afazją, które miałyby identyczne problemy: afazja może wyglądać inaczej u każdego chorego.

          U części z nich mogą to być problemy z mową: nie mówią w ogóle lub mówią parę tylko słów. Inni nie potrafią czytać, pisać lub mają problem z liczeniem.

          Przed wystąpieniem afazji, chorzy posiadali normalne zdolności językowe. Na skutek choroby problemem stał się dobór słów i złożenie ich w zrozumiałe zdania. Osoba chora, która dotychczas nie miała żadnych problemów z funkcjami językowymi – ma trudności z mówieniem lub rozumieniem mowy, ma również problemy z pisaniem i czytaniem. Niektóre osoby z afazją mogą rozumieć język doskonale, lecz mają problemy ze znalezieniem właściwych słów i konstruowaniem zdań; inni zaś mówią dużo, lecz jest to mowa trudna, a nierzadko nawet niemożliwa do zrozumienia. Te osoby mają też zazwyczaj problem z rozumieniem języka. Dla większości ludzi rejony mózgu powiązane z użytkowaniem języka (mowa, czytanie itp.) są umieszczone w lewej półkuli mózgowej. W wyniku urazu w obrębie tych rejonów mamy do czynienia z afazją. 

          Codzienna międzyludzka aktywność, taka jak między innymi mówienie, słuchanie, odbieranie telefonu, oglądanie telewizji może osobom cierpiących na afazję przysparzać wiele trudności. Może też być to niełatwe dla osób opiekujących się nimi; dla rodzin, przyjaciół, krewnych i znajomych z pracy, którzy nierzadko nie wiedzą, jak się zachować w tej sytuacji.

          Każdy może doświadczyć uczucia frustracji będąc zagranicą, nie mogąc się odpowiednio wysłowić lub nie wiedząc co, dokładnie, osoba mówiąca innym językiem ma na myśli. Nawet w kraju ojczystym możemy tego doświadczyć, na przykład podczas wizyty u lekarza. Jeśli nie znamy zbyt dobrze danego języka obcego, nasze możliwości komunikacji z daną ludnością będą ograniczone i nawet zamówienie odpowiedniego dania w  restauracji może stać się kłopotliwe. Osoby cierpiące na afazję borykają się z takimi problemami codziennie, gdyż jest to zaburzenie mowy. 

          Ile ludzi ma afazję?

          Afazja jest znacznie powszechniejsza niż się wydaje. Na podstawie danych z Anglii, udar (wylew) zdarza się, co 11 minut. U co trzeciej z nich wystąpić może afazja. Zdarza się też ona na skutek wypadku komunikacyjnego, czy guza mózgu. Tak więc grupa osób dotkniętych tą dolegliwością jest duża i powiększająca się z biegiem lat.

          Typy afazji

          Do podstawowych rodzajów afazji zalicza się:

          1. afazję czuciową (sensoryczną), - chory ma trudności w rozumieniu tego, co się do niego mówi, nie odczytuje też często komunikatów pisanych (tzw. afazja semantyczna);
          2. afazję ruchową (motoryczną), w której zostaje zachowane rozumienie cudzej mowy, odpowiedzi formułowane są w myślach, ale bez możliwości ich artykulacji w słowach;
          3. afazję amnestyczną, polegającą na utracie zdolności nazywania przedmiotów, stanów czy zjawisk, które chory potrafi określić opisowo.

          Typy afazji określać też można na inny sposób . I tak: 

          1. afazja płynna (zwana także afazją Wernickiego): Mowa tu może być generowana z odpowiednią intonacją językową oraz normalną prędkością, jednak słowa nie są łączone w zrozumiałe wyrażenia. Chory często tworzy nowe słowa lub używa poprawnych słów w zły sposób. Zazwyczaj nie rozumie on także normalnej mowy.
          2. afazja niepłynna (zwana także afazją Broca) Upośledzona jest standardowa intonacja, a mowa staje się wolna i przerywana długimi przerwami. Chory zazwyczaj używa rzeczowników, co wywołuje skojarzenia ze stylem telegramu, a wymowa słów jest bardzo zła. Zwykle rozumie on, co mówią inni i odczuwa ogromną frustrację z powodu niemożności porozumiewania się.